คนต้นแบบของ Gen Y

HR Champion

สายทรัพยากรบุคคลและพัฒนาองค์กรธนาคารแห่งประเทศไทย

“ ราชาเพลงร็อกแอนด์โรลล ”? เอลวิส เพรสลีย์ (Elvis Presley) แม้ว่าจะเสียชีวิตไปนานกว่า 30 ปีแล้ว แต่ชื่อ ก็ยังไม่ได้เลือนหายไปจากความทรงจำของคนทั่วโลก เอลวิส เป็นต้นแบบของคนที่ประสบความสำเร็จ ที่ก้าวจากคนงาน กลายเป็นนักร้องเพลงป็อป ที่มียอดขายมากที่สุด และเป็นหนึ่งในบุคคลที่มีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมร่วมสมัยในศตวรรษที่ 20 ทุกวันนี้ ยังมีคนที่ยึดเอลวิสเป็นต้นแบบการร้องเพลงและ เลียนแบบการแต่งกาย มากกว่า 85,000 คน ทั่วโลก แฟนคลับยังคงเดินทางไปเคารพหลุมศพเอลวิส เกือบ 600,000 คน ทุกปีในสังคมที่เสรีภาพในการแสดงออกมีจำกัด การเป็นบุคคลต้นแบบที่ได้รับการยกย่องเทิดทูนอาจไม่ได้เกิดจากกระแสความนิยมด้านเดียว แตผ่ า นการจัดการอย่างเป็นระบบโดยภาครัฐ เหมา เจ๋อ ตุง (Mao Tse-Tung) ในสมัยที่ยังมีชีวิตอยู่ เป็นผู้ที่มีส่วนสำคัญในการปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองนำประเทศจีนเข้าสู่ระบอบสังคมนิยมคอมมิวนิสต์สามารถรวมประเทศจีนเป็นปึกแผ่นอีกครั้งหลังจากตกอยู่ใต้อิทธิพลของต่างชาติตั้งแต่สงครามฝิ่น เหมา เจ๋อ ตุง จึงได้รับการยกย่องว่าเป็นต้นแบบของการเสียสละ และเป็นนักยุทธศาสตร์ที่มีความสามารถ เป็นผู้นำทางจิตวิญญาณชาวจีนให้ความเคารพรัก ถึงขนาดที่มีนักเขียนตะวันตกบางคนกล่าวว่า “ ประธานเหมา คือพระเจ้า ในดินแดนที่ไม่มีพระเจ้า ” ศพของท่านอยู่ในโลงแก้วสุญญากาศ ซึ่งเปิดให้เข้าชมเฉพาะช่วงเช้า แต่ต้องเข้าแถวรอถึง 2 ชั่วโมง และมีเวลาดูแค่ 4 วินาที แต่ก็ยังมีคนเข้าไปแสดงความเคารพนับล้านคนทุกปี

บุคคลต้นแบบที่ใกล้ตัวเราที่สุดคือ พ่อแม่ ญาติพี่น้อง คนใกล้ชิด ครู อาจารย์ และหัวหน้างานในสังคมที่เปิดกว้างเช่นปัจจุบัน เราสามารถเลือกคนที่จะเป็นต้นแบบได้หลากหลายขึ้น โดยอาจดูจากพฤติกรรมการใช้ชีวิต ความสำเร็จในหน้าที่การงาน ความร่ำรวยจากการประกอบสัมมาชีพ การเสียสละเพื่อส่วนรวม การได้มาซึ่งอำนาจอย่างถูกต้อง และแม้กระทั่งการเกิดในชาติตระกูลดี การมีบุคคลต้นแบบในใจทำให้เรามีมาตรฐานในการดำเนินรอยตาม เมื่อได้ศึกษาแนวคิด วิธีการทำงานจุดเด่นของคนต้นแบบ และนำมาปรับใช้ในการดำเนินชีวิต จะช่วยให้เราเกิดแรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ผลงานหรือใช้ชีวิตให้เต็มศักยภาพ เพื่อจะได้ประสบความสำเร็จเหมือนคนที่เรารักและศรัทธา

ใครคือคนต้นแบบที่คนส่วนใหญ่ให้การยอมรับมากที่สุดในปัจจุบัน ? ถ้าหยิบชื่อ สตีฟ จอบส์ (Steve Jobs) ผู้ร่วมก่อตั้งบริษัทแอปเปิล ขึ้นมา คงหาคนคัดค้านยาก ทำไมคนที่ตัดสินใจเลิกเรียนมหาวิทยาลัยกลางคัน ชอบการแต่งตัวง่ายๆ ในชุดเสื้อยืดคอเต่าสีดำ และกางเกงยีนส์ จึงกลายเป็น “ คนต้นแบบ ” ของคนจำนวนมาก ข้อพิสูจน์ที่เห็นได้ชัดก็คือ หนังสืออัตชีวประวัติอย่างเป็นทางการเพียงเล่มเดียวของ สตีฟ จอบส์ ทำยอดขายได้ถึง 379,000 เล่ม ในช่วงสัปดาห์แรกที่วางจำหน่ายในสหรัฐอเมริกา สตีฟ จอบส์ ได้รับการยกย่องว่าเป็นบุคคลผู้พลิกโลก ด้วยความคิดสร้างสรรค์ นำเสนอผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ เช่น ไอพอด ไอโฟน และไอแพด ความสำเร็จของสตีฟ จอบส์ ส่วนหนึ่งมาจากความสามารถในการเข้าใจอย่างถ่องแท้ว่าผู้บริโภคว่าต้องการอะไร ก่อนที่ผู้บริโภคจะรู้ความต้องการของตัวเองเสียอีก กระบวนการในการคิด การตัดสินใจ และการลงมือทำของเขา จึงถูกหยิบยกขึ้นมาเป็นต้นแบบเพื่อศึกษาที่คนหลากหลายวงการสาขาอาชีพต้องนั่งวิเคราะห์ ถึงที่มาของแนวคิดเหล่านั้น ภายหลังการเสียชีวิตของสตีฟ จอบส์ ไม่กี่ชั่วโมง มีผู้คนทั่วโลกร่วมกันโพสต์คำไว้อาลัยบนโลกออนไลน์ มากมายกว่า 35 ล้านข้อความ ผู้บริหารในแวดวงไอที คนหนึ่งถึงกับกล่าวว่า “ การจากไปของสตีฟ จอบส์ ครั้งนี้ คงทำให้สวรรค์ได้มีโอกาสอัพเกรดตัวเองขนานใหญ ”? ในที่ทำงานจะพบว่ามีคนหลากหลายรุ่น ที่กำลังได้รับความสนใจมากที่สุดเนื่องจากเป็นคนรุ่นใหม่ และกำลังเริ่มมีบทบาทสำคัญในองค์กร คือ ผู้ที่มีอายุ ไม่เกิน 30 ปี เรียกว่า กลุ่ม Gen Y คนต้นแบบของกลุ่ม Gen Y จะมีทั้งนักกีฬา ศิลปิน นักแสดง คนดังที่มีชื่อเสียง (Celebrity) แต่ถ้าเป็นเรื่องการทำงานบุคคลที่ Gen Y ให้การยอมรับจะต้องมีลักษณะร่วม คือ ประสบความสำเร็จตั้งแต่อายุยังไม่มาก มีเงิน ชื่อเสียง และที่สำคัญคือ ต้องแสดงออกถึงความรับผิดชอบต่อสังคม เพราะเป็นที่รับรู้กันว่า Gen Y เป็นกลุ่มที่มีความเป็นจิตอาสา (Civic Mindset) มากกว่าคนรุ่นอื่น มาร์ค ซัคเกอร์เบิร์ก (Mark Zuckerberg) ดูจะเป็นตัวอย่างที่ดีที่จะเป็นคนต้นแบบในดวงใจของ Gen Y ด้วยคุณสมบัติที่ครบถ้วน คือ ประสบความสำเร็จตั้งแต่อายุยังน้อย ได้เป็นบุคคลแห่งปีของนิตยสาร Time ในฐานะผู้ก่อตั้งเครือข่ายสังคมเฟซบุ๊ก และ นิตยสาร Forbes ยังจัดอันดับให้เป็นมหาเศรษฐีที่อายุน้อยที่สุด ความร่ำรวยไม่ได้มาจากการรับมรดก การได้รับยอมรับในฐานะดังกล่าวตั้งแต่อายุยังไม่มาก จึงไม่ได้เกิดจากประสบการณ์การทำงาน แต่เป็นเพราะเป็นคนมีวิสัยทัศน์ และความสามารถเฉพาะตัวในการนำเทคโนโลยี องค์ความรู้ และพฤติกรรมของมนุษย์ มาผสมใช้กันได้อย่างลงตัว รวมทั้งความกล้าทำในสิ่งใหม่ๆ ที่ท้าทาย ปีที่แล้ว มาร์ค ซัคเกอร์เบิร์ก ได้ไปปรากฏตัวในรายการโอปราห์ วินฟรีย์ โชว์ (Oprah Winfrey Show) เพื่อบริจาคเงินจำนวน 100 ล้านดอลลาร์ สำหรับนำไปพัฒนาด้านการศึกษาในโรงเรียนทั่วสหรัฐอเมริกา โดยให้เหตุผลว่า เขาได้รับโอกาสมากมายในชีวิต และโอกาสเหล่านั้นก็มาจากการที่เขาได้รับการศึกษาที่ดี ดังนั้น การที่เขาบริจาคเงินเพื่อการศึกษา ก็เพียงแค่อยากจะทำบางอย่างเพื่อให้แน่ใจว่าเด็กทุกคนจะได้รับโอกาสทางการ ศึกษาที่ดีเช่นกัน

คนต้นแบบ ของ Gen Y ไม่ต้องไปไกลขนาดเป็นผู้นำทางจิตวิญญาณแบบ เหมา เจ๋อ ตุง หรือเป็นสัญลักษณ์ของกระแสวัฒนธรรมร่วมสมัยตลอดกาล แบบ เอลวิส เพรสลีย์ แต่คนต้นแบบของ Gen Y จะต้องเป็นคนธรรมดาที่ประสบความสำเร็จด้วยตนเอง เข้าถึงและสัมผัสได้ง่ายกว่ากว่าคนต้นแบบในอุดมคติ และต้องมีภาพพจน์ของการทำงานเพื่อสังคม คนต้นแบบของ Gen Y จึงยังพอมี ตัวอย่างให้เห็นได้มากกว่าคนดี เพราะแท้จริงแล้วในโลกนี้ คนดีจริงๆ อาจมีเหลืออยู่แค ? 2 คนเท่านั้น โดยที่คนหนึ่งได้ตายไปแล้ว แต่อีกคนยังไม่มีโอกาสได้เกิด

เผยแพร่ในหนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ ฉบับวันที่ 31 มกราคม 2555